Rupi Kaur is miljonair. Miljonairs zijn vandaag de dag niet bijzonder meer, maar de wijze waarop Kaur haar miljoenen verdiende is dat wél, namelijk met de verkoop van twee dichtbundels, Milk and Honey (2014) en The Sun and Her Flowers (2017). Beide bundels zijn naar het Nederlands vertaald.
Kaurs wieg stond weliswaar in India, maar ze groeide op in Canada. Thans is ze 26 jaar oud en woont in Toronto.
Haar bundel De zon en haar bloemen, die werd vertaald door Anke ten Doeschate, opent met een titelloos gedicht:
op de laatste dag van de liefde
barstte mijn hart in mijn lichaam
Liefdesverdriet. Denk ik dan. Een meisje met liefdesverdriet, of een jongen, dat kan natuurlijk ook. In dit gedicht wordt niet aangegeven van wíe dat hart en dat lichaam zijn.
Wat me vervolgens opvalt is dat het hart barstte, wat geen gangbaar Nederlands is als er verdriet om een verloren liefde in het spel is. In de polder breken harten in dat geval. Hoeveel hand heeft de vertaalster hierin gehad? Ik zoek de originele versie online op:
on the last day of love
my heart cracked inside my body
‘Cracked’ kan zowel met ‘barstte’ als met ‘brak’ worden vertaald. Misschien hebben er ritmische overwegingen aan Ten Doeschate’s keuze ten grondslag gelegen, maar ik zou toch zijn gegaan voor ‘brak’.
Of wacht. Wellicht komt er in de eerste regel geen einde aan een liefde maar aan alle liefde, en gaat dit gedicht niet over liefdesverdriet maar rust de blik van de lezer op een apocalyptisch tafereel waarin een hart letterlijk barst, door een val bijvoorbeeld.
Nee. Díe lezing komt mij toch als vergezocht voor.
En dan nog iets: ‘mijn hart in mijn lichaam’—ik bedoel: where else? Waarom deze benadrukking? Of moet de boel weer op zijn kop en verwijst Kaur hier naar het gedicht als lichaam. Wie weet. Maar ik houd het toch maar op een gevalletje van liefdesverdriet.
Dat spreekt mensen aan, vermoed ik.
